تجلی استکبارستیزی در منش و سیره‌ فاطمی، الگوی شاعران مقاومت

به گزارش پایگاه خبری تابان خبر، سهیلا باقریان باغمیشه، کارشناس علوم ارتباطات با بیش از دو دهه حضور در عرصه شعر آیینی و انقلابی، از چهره‌های تاثیرگذار شعر معاصر آذربایجان به‌شمار می‌رود، او که افتخارات متعددی در جشنواره‌های ملی و بین‌المللی از جمله جشنواره بین‌المللی شعر ترکی غدیر، جشنواره شعر رضوی، شعر پایداری، شعر عقیق و ارغوان، شعر انقلاب، شعر خلیج فارس و… دارد و عضو هیئت تحریریه بیش از ده‌ها نشریه ادبی و فرهنگی است که به عنوان بانوی تاثیرگذار حوزه فرهنگ و هنر منتخب تبریز است و در دیدار با مقام معظم رهبری در سال ۱۴۰۳ سابقه شعرخوانی دارد، او شعر را نه فقط هنر، بلکه سنگر و سلاحی برای عدالت و حقیقت می‌داند، در این گفت‌وگو، او از زندگی، مسیر شعری، اندیشه‌های مقاومت و تجلی استکبارستیزی در سیره‌ فاطمی سخن می‌گوید.

ریشه‌های شعری از خانه‌ای آمیخته با ادب و احساس

سهیلا باقریان باغمیشه در گفت‌و‌گو با خبرنگار تابان خبر می‌گوید: من در تیرماه ۱۳۵۹ در تبریز به دنیا آمدم و فرزند دوم خانواده‌ای چهار نفره هستم، پدرم قلمی ادبی داشت و نوشته‌هایش سرشار از احساس و اندیشه بود، مادرم و مادربزرگم نیز محفوظات ذهنی بسیاری از بایاتی‌ها و اشعار ترکی شاعران قدیم داشتند، دایی‌هایم نیز ذوق ادبی بالایی داشتند و فضای خانه‌ی ما همیشه با شعر و ادب درآمیخته بود.

او اضافه می‌کند: من شعر را به معنای واقعی با خواهرم نرگس آغاز کردم، نرگس هم‌نفس و هم‌قفس من بود، هر شعری که می‌نوشتیم، برای هم می‌خواندیم و نقد می‌کردیم، او مسیر حضور من را در انجمن‌های ادبی هموار کرد و در حقیقت نخستین استاد من، دکتر نرگس باقریان بود.

تأثیر استاد محمد عابد در مسیر ادبی

این شاعر انقلابی و مقاومت تبریزی با اشاره به یکی از بزرگ‌ترین رویدادهای زندگی خود می‌گوید: آشنایی با جلسات ادبی و حافظ‌خوانی زنده‌یاد شاعر جواهرکلام، استاد محمد عابد، نقطه‌ عطفی در مسیر شعر من بود، استاد عابد با بزرگواری تمام، ساعت‌ها از وقت خود را صرف شاگردان می‌کرد، شعرهای ما را می‌شنید و بیت‌به‌بیت نقد می‌کرد و راهنمایی‌های او حقیقتا راهگشاترین آموزه‌های عمر ما بود، استادی بی‌نظیر که از او نه تنها شعر، بلکه طریق زیستن و مناعت طبع را آموختیم.

باقریان باغمیشه می‌افزاید: در طول سال‌ها از محضر اساتید بزرگ شعر و ادب آذربایجان نیز بهره‌مند بوده‌ام، از جمله استاد احد سالک سردرودی، شاعر فرهیخته و همسر خواهرم که از او نیز بسیار آموخته‌ام.

شعر و زندگی؛ روایت زنی شاعر و مادری عاشق

او با لبخندی از مهم‌ترین اتفاق زندگی خود سخن می‌گوید: شیرین‌ترین و بزرگ‌ترین اتفاق زندگی من، تولد پسرم امیرحسین است، او همراه و همدل من در تمام لحظات زندگی و شعرم بوده و هست، امیرحسین به لطف خدا بهره‌ بسیاری از نعمت شعر و ادب دارد، او شعر زنده‌ای است که همچون شیشه عطری از شعر، فضای زندگی مرا معطر کرده است.

شعر به‌مثابه فریاد حقیقت

این شاعر انقلابی و مقاومت تبریزی خاطرنشان می‌کند: من از حدود پانزده‌سالگی دل به دنیای شعر و ادبیات سپردم، برای من کلمات نه‌ فقط ابزار بیان احساس، بلکه راهی برای فریاد حقیقت بودند، می‌دانستم باید با شعر کاری کنم، باید دردی را درمان و زخمی را مرهم شوم.

باقریان باغمیشه ادامه می‌دهد: در ابتدا با خواندن اشعار حافظ، منزوی، قیصر امین‌پور، سلمان هراتی و دیگران، شیفته‌ی قدرت واژه‌ها شدم؛ اما به‌مرور دریافتم که شعر فراتر از زیبایی ظاهری، رسالتی اجتماعی و الهی دارد، آن‌گاه دانستم شاعر باید فرزند زمان خویش باشد و همین باور مسیر شعری من را شکل داد.

شعر مقاومت؛ سنگری در برابر ظلم

او بیان می‌کند: در این سال‌ها هم شعر فارسی سروده‌ام و هم شعر ترکی، هم غزل و هم شعر آیینی، اما بیشترین شعرهایم حول محور مقاومت و آیین بوده‌اند، از فلسطین و یمن تا هر نقطه‌ای از جهان که صدای ناله‌ بی‌گناهی شنیده می‌شود، الهام‌بخش شعر من بوده است.

این شاعر انقلابی و مقاومت تبریزی اضافه می‌کند:

در شعرهایم از کودکان شهید، مادران چشم‌به‌راه و ملت‌هایی می‌نویسم که مقاومت را شاهراه زندگی خود قرار داده‌اند، برای من شعر سنگر است، نه دفتر احساس، با واژه‌ها می‌جنگم و جهاد می‌کنم، به قول امیرحسین، «شعر، شعر، تا پیروزی»، شاعر نمی‌تواند بی‌تفاوت بماند وقتی خون بی‌گناهی بر زمین می‌ریزد و دنیا سکوت می‌کند.

رسالت شاعر انقلابی؛ وجدان بیدار جامعه

باقریان باغمیشه تاکید می‌کند: باور دارم شاعر، وجدان بیدار جامعه است، اگر شاعر سکوت کند، ظلم ریشه می‌دواند، شعر انقلابی و استکبارستیزی برای من شعار نیست، بلکه تپش قلب انسانی آزاده است که در برابر تاریکی ایستاده است.

او می‌افزاید: شاعر مقاومت و انقلاب اسلامی باید آینه‌ صداقت، ایمان و شجاعت باشد، شاعر انقلاب کسی است که با عشق و آگاهی می‌نویسد، یعنی شعرش هم شور دارد و هم شعور، شعر انقلابی باید روشنگر باشد، نه صرفا زیبا.

این شاعر انقلابی و مقاومت تبریزی ادامه می‌دهد: روحیه‌ ضد استکباری یعنی ایمان به کرامت انسان و نفرت از هر قدرتی که این کرامت را لگدمال کند، ضد آمریکایی بودن، به معنای نفرت شخصی نیست، بلکه نفی سلطه، نفی تحقیر ملت‌ها و پاسداری از عزت انسان‌هاست، شاعر انقلاب، صدای بی‌صداهاست و رسالتش بیدار کردن دل‌هاست.

حضرت زهرا (س)، الگوی ابدی استکبارستیزی

باقریان باغمیشه عنوان می‌کند: امسال تقارن دو مناسبت بزرگ، یعنی شهادت حضرت زهرا (س) و روز ملی مبارزه با استکبار جهانی در ۱۳ آبان، فرصتی مغتنم فراهم آورده است تا پیام نهضت عظیم فاطمی، یعنی استکبارستیزی، بیش از پیش مورد توجه شاعران حوزه مقاومت قرار گیرد.

او اضافه می‌کند: حضرت زهرا (س) در عین آنکه مادری بی‌نظیر و همسری نمونه بودند، در عرصه‌ فعالیت‌های اجتماعی مبتنی بر عفاف و تقوا نیز بی‌بدیل بودند، اما آنچه بیش از هر چیز در منش، کردار و ایدئولوژی آن حضرت متجلی است، استکبارستیزی و مبارزه با ظلم است.

این شاعر انقلابی و مقاومت تبریزی خاطرنشان می‌کند: ولایت‌پذیری حضرت فاطمه (س) و فدا کردن تمام هستی خویش در راه امام خود، نکته‌ای حائز اهمیت است که باید سرمشق همه، به‌ویژه قلم‌به‌دستان و فعالان حوزه شعر باشد، خطبه‌های آتشین آن حضرت در دفاع از ولایت و افشای چهره مستکبران، نمونه‌ای درخشان از ایستادگی در برابر استکبار است.

شعر انقلابی؛ صدای وجدان بیدار ملت

باقریان باغمیشه می‌گوید: در تاریخ ادبیات اسلامی و ایرانی، همواره روحیه‌ عدالت‌خواهی و ظلم‌ستیزی در تار و پود اشعار شاعران متعهد جریان داشته است، چه در شعر شاعران صدر اسلام و چه در دوره‌های نخست شعر فارسی، شاعران ما با بهره‌گیری از زبان رمز و استعاره، چهره‌ ظلم و استکبار را نقد کرده‌اند.

او می‌افزاید: با پیروزی انقلاب اسلامی، مفهوم مبارزه با استکبار با شدتی تازه در شعر فارسی احیا شد، انقلاب اسلامی نه‌تنها تحولی سیاسی، بلکه فرهنگی و معنوی بود؛ بازگشت به ارزش‌های اصیل انسانی و دینی مانند عدالت، استقلال، مقاومت و ایستادگی در برابر سلطه‌گران.

این شاعر انقلابی و مقاومت تبریزی ادامه می‌دهد: شعر انقلاب، زبان مردم مظلوم و فریاد حق‌طلبان است؛ زبانی که در برابر هرگونه سلطه و بی‌عدالتی می‌ایستد، فرهنگ انقلاب اسلامی، فرهنگ احیای انسانیت و کرامت انسانی است و شعر انقلابی بازتاب‌دهنده‌ همین ارزش‌هاست.

باقریان در پایان می‌گوید: شعر پس از انقلاب اسلامی را می‌توان پیوندی میان سنت ادبی و رسالت اجتماعی دانست؛ شعری که در آن عدالت، آزادی، مبارزه با استکبار و دفاع از مظلومان معنا و مصداقی دوباره یافته‌اند.

او می‌افزاید: شعر انقلاب، صدای وجدان بیدار ملتی است که از دل تاریخ ظلم‌ستیزی برخاسته و پرچم ایستادگی و امید را برافراشته است.

گفت‌و‌گو از زهرا ناصران