شعر عاشورایی نگینی درخشان در حلقه ادبیات مکتبی

به گزارش تابان خبر، حجت‌الاسلام و المسلیمن سیدمحمدعلی آل‌هاشم در سوگواره ادبی بغض واژه با بیان اینکه ورود حماسه کربلا به حیطه شعر و ادب یکی از عوامل ماندگاری و پایایی آن نهضت است، اظهار داشت: قالب تأثیرگذار و نافذ شعر و مرثیه، میان دل‌ها و عاطفه‌ها از یک سو و حادثه عاشورا و شخصیت‌های کربلا از سوی دیگر پیوند‌ زده و احساس‌های شیفتگان را به این ماجرای خونین و حماسی وصل کرده است.

امام جمعه تبریز افزود: ماه محرم به لحاظ تاثیر و نقشی که در دگرگون ساختن افکار و دیدگاه دارد، قابل تمجید و ستایش است و  این ماه ضمن پشت سر نهادن مرزهای قرون و اعصار در هر زمانی با آیین و آدابی خاص پاس داشته و پیام حماسه حسینی را عاشقانه به دوش کشیده و موج حرارت و شور عاشورا را بر دل‌ها گذاشته است.

آل‌هاشم با تاکید بر اینکه ادبیات عاشورایی، از غنی‌ترین ذخیره‌های فکری و احساسی شیعه است، یادآور شد: حماسه کربلا هم در زبان شعری شاعران تأثیر نهاده و ادبیات رثایی و سوگ سروده‌های مذهبی را غنا و اعتلایی ویژه بخشیده است.

وی، ماندگاری نام برخی از شعرا را مدیون پرداختن به توصیف و ترسیم قیام کربلا دانست و گفت: شاعران گاهی با یک شعر عاشورایی، شهره و جاوید گشته‌اند، همچون محتشم کاشانی و ترکیب‌بند ماندگار وی که سروده است، “باز این چه شورش است که در خلقِ عالَم است…”.

نماینده ولی فقیه در استان با اشاره به اینکه پرداختن به عاشورا با زبان شعر را توصیه امامان شیعه است، متذکر شد: ستایش و تقدیر و تشویق ائمه معصومین و همچنین فضیلت‌هایی که برای سرودن شعر برای حادثه عاشورا و احیاء آن واقعه با زبان شعر بیان شده، انگیزه بسیاری از شاعران شیعی و علاقه‌مندان به اهل بیت برای سرودن «مراثی عاشورا» شده است.

امام جمعه تبریز شعر عاشورایی را شامل سبک‌های گوناگونی دانست و ادامه داد: برخی از شعرا مانند مرحوم حاج سیدرضا حسینی _ متخلص به سعدی زمان  با سرودن سوزناک‌ترین مرثیه‌ها، عواطف را برانگیخته و بیشتر به جنبه عاطفی و روحی آن پرداخته‌اند و به صورت مقتل نگاریِ منظوم عمل کرده‌اند.

وی با بیان اینکه برخی از شعرا عاشورا را در سروده‌های خود به عنوان مکتب مبارزه با ظلم و تبعیض و دیکتاتوری و مردم فریبی و کتمان حقایق جلوه داده‌اند، اضافه کرد: شاعران متأخّر و معاصر، عرب زبان و فارس زبان و ترک زبان نگاهی منتقدانه نسبت به برخورد صرفاً سوگوارانه و گریه‌آمیز با حماسه کربلا داشته‌اند و بیشتر از زاویه حماسه و انقلاب و شور ستم‌ستیزی به آن واقعه نگاه کرده و از عاشورا اهرمی برای گسترش بیداری و شور مبارزه با خفقان و بیداد ساخته‌اند.

آل‌هاشم با تاکید کرد: شاعران عاشورایی، در پدید آوردن آثار عاشورایی به نکاتی مانند محتوای عالی و معتبر و آرمان‌گرا، قوّتِ ادبی و استواری زبان ادبی، پرهیز از زبون‌نمایی عاشورائیان، اجتناب از نشر خرافات به نام مذهب و عاشورا، شناختن و شناساندن چهره‌های تابان و الهام‌بخش قهرمانان کربلا و انتقال «پیام‌های عاشورا» به نسل امروز و آینده باید توجّه داشته باشند.

نماینده ولی فقیه در آذربایجان‌شرقی با بیان اینکه در طول تاریخ هیچ شخصیتی به اندازه امام حسین علیه السلام مورد ستایش شاعران و نویسندگان نبوده است، اذعان داشت: ابراز ارادت و احترام به شخصیت وجودی امام حسین (ع) در میان آداب و رسوم زندگی مردم که در ماه محرم از تجلی ویژه‌ای برخوردار  است، نمادی از عظمت و جاودانگی واقعه کربلا و حماسه‌آفرینان آن است که جلوه‌های آن را می‌توان در جای جای اشعار اساتید شعر به تماشا نشست.

ادبیات آئینه تمام نمای فرهنگ و تمدن یک ملت است

امام جمعه تبریز ادبیات را آیینه تمام نمای فرهنگ و تمدن یک ملت دانست و بیان داشت: آداب و رسوم هر ملتی اصالت تاریخی آن ملت را به اثبات می‌رساند و توجه به آن از اهمّ موضوعات به شمار می‌آید، به‌خصوص در زمان حاضر که گستردگی وسایل ارتباطی بهانه‌ای به دست فرهنگ سلطه‌گر داده تا در ذهن و فکر و عقیده جوانان ملل دیگر نفوذ کرده و آنها را از خویشتن خویش جدا سازند.

وی ادامه داد: در این عصر به قول استاد شهریار سخنان پوچ و تو خالی را جایگزین عقاید پاک و انسان‌ساز آنان کنند، از این‌رو وظیفه ملی و اسلامی حکم می‌کند که هر کس در حد توان در ترویج فرهنگ بومی و ملی خود گامی بردارد  چرا که اقوام مختلف ایرانی تحت تاثیر گرایش‌های اسلامی و ایرانی شکل گرفته است.

 آل‌هاشم در ادامه تاکید کرد: شعرای عزیز باید با اعتقاد راسخ و دیدگاهی عمیق در جای جای  اشعارشان به تحلیل واقعه کربلا پرداخته و ابعاد مختلف حماسی، عرفانی، انسانی و اخلاقی این واقعه عظیم را مورد بررسی و ستایش قرار دهند و آن را به‌عنوان سرمشق و الگویی قابل تکریم و آموزنده برای انسان‌ها تبیین کنند.

نماینده ولی فقیه در استان حفظ و استمرار ارزش‌ها و آرمان‌های علوی و حسینی و انتقال آنها به نسل‌های آینده، تصویرسازی منسجم و اثرگذار از رویدادهای جانگداز کربلا و حفظ و ثبت آنها در حافظه تاریخی شیعه، حفظ ویژگی‌های سنتی رثا در خود و  نوآوری‌های شگفت و شورآفرین در آن، دمیدن روحیه مقاومت و پایداری و نفوذ آن در زندگی فردی و اجتماعی شیعیان، حفظ جایگاه بنیادین مکتب ادبی مستقل شیعه، حفظ جایگاه تبلیغی و ارتباطی مهم مکتب تشیع در عرصه رویارویی و مقابله با دستگاه‌های پر زرق و برق و عظیم تبلیغاتی دشمن، صیانت از چشمه همیشه جوشان در قلمرو ابداعات و نوآوری‌های شاعرانه و جهت بخشی پویا به جریان‌های فکری ادبی و غیر دینی در عصر حاضر را از ویژگی‌های شعر عاشورایی عنوان کرد.

امام جمعه تبریز شعر عاشورایی را شامل سبک‌های گوناگونی دانست و خاطرنشان کرد: برخی از شعرا مانند مرحوم حاج سیدرضا حسینی _ متخلص به سعدی زمان  با سرودن سوزناک‌ترین مرثیه‌ها، عواطف را برانگیخته و بیشتر به جنبه عاطفی و روحی آن پرداخته‌اند و به صورت مقتل نگاریِ منظوم عمل کرده‌اند.